Optisyenlik Bölümü-Tecrübe Atölyesi Grubumuzda tartıştığımız farklı index kullanarak yapılan kalınlık dengeleme hakkında ki sorumuza sektörümüzün kıymetli ismi Mehmet AKAY Beyefendiden cevap gelmiştir. Kendisine ve AKAY OPTİK’e çok teşekkür ederiz .

SORU :
1-) Sağ ve sol cama farklı indexler kullanılarak cam kalınlıklarını dengelemeye
çalışmak doğru bir işlem midir ?

*** %100 doğru bir işlem olduğunu söyleyemeyiz.

2-) Farklı indexler kullanarak cam kalınlığını dengelenilen bir gözlüğün görmede bilimsel olarak ne gibi sakıncaları vardır ? (Sakıncalı ise)

*** Farklı gözlük camı materyellerinin indeks dışında başka farklılıkları da vardır. Örneğin; Abbe Değeri, Işık Absorbsiyonu, Materyalin Rengi vs. Abbe Değerleri farklı olduğu zaman iki camın oluşturduğu “Kromatik Aberasyon” farklı olacaktır. Absorbsiyon farkı nedeniyle de iki camın değişik dalga boyundaki ışınları geçirgenliklerinde fark olacaktır.İki camın farklı renklerde olması da iki gözün objeleri (az da olsa) farklı renklerde algılamasına neden olacaktır. İki gözümüz olduğu halde objeleri “Tek” olarak görmemizin nedeni, iki görüntünün beyindeki görme merkezinde birleştirilmesidir.

Farklı Abbe Değeri, farklı ışık geçirgenliği ve farklı rengi olan materyellerden üretilen iki gözlük camının oluşturduğu görüntüler az da olsa farklı olacağından, beyinde birleştirilen iki görüntü tıpatıp aynı olmayacaktır. Farklı indekste camlar kullanan birçok gözlük kullanıcısı binoküler görüntü kalitesi hakkında şikayet belirtmediği halde bazı hassas kişilerin sorun yaşadıklarını biliyoruz.

3-) Doğru bir gözlük yapılmak istenirse kalınlık dengeleme hangi şartlarda ve hangi indexte nasıl yapılmalıdır ?

*** Görüntü kalitesi ve kullanım konforu ile ilgili sorunları minimuma indirgemek istiyorsak, her iki camın aynı indeksteki materyelden yapılması gerekmektedir. En iyi dengeleme için önerilerim şunlardır:

 Siparişle birlikte çerçeve Rx Laboratuvarına gönderilmelidir. Camların kalınlık dengelenmesi istenildiği durumlarda çerçevenin olabildiğince kalın “plastik” materyelden üretilmiş olmasını öneririm. Daha kalın plastik çerçeveler camların kalınlıklarını daha iyi kamufle edecektir. Camların görünüşü itibarı ile en kötü çerçeveler, faset ve nilör olanlardır.

 Sağ ve sol pupilla mesafeleri ve Optik merkez montaj yükseklikleri sipariş anında mutlaka belirtilmelidir.

 Sağ ve sol camın silindir değerlerine ve aks yönlerine bağlı olarak bazen tüm çabalara rağmen cam kalınlığı açısından çok estetik sonuçlar elde edilemez.
Bazen camlar şakak taraflarında dengelenirken ,üstte veya altta
engelenememektedir. Sağ camın +1.00 +3.00 x 90 ve Sol camın +3.00 Sferik olduğunu düşünürsek, sağ cam ile sol camın kenar kalınlıklarını tüm cam periferisinde hiçbir zaman dengelemek mümkün olmayacaktır. Bu gözlükte Sağ
cam her zaman üst kısımda daha kalın olacaktır. Yukarıdaki örnekte çerçevenin “B” boyutu daha küçük olduğu durumlarda (veya montaj yüksekliği daha fazla olduğunda) camların üst taraftaki kalınlıkları her zaman daha fazla olacaktır.

 Konveks reçetelerde daha dengeli ve estetik gözlükler için önerim, “A” boyutu olabildiğince küçük ve “B” boyutu da olabildiğince büyük olan sırası ile yuvarlak, oval ve dörtgen (çekik olmayan ve üst kısmı hafif bombeli şekilde
olan) çerçevelerin tercih edilmesidir.

 Konveks reçetelerde daha dengeli ve estetik gözlükler için camların genellikle Rx olarak üretilmesi gerekmektedir.

 Konkav camların dengelenmesi için genellikle camların merkez kalınlıkları(genellikle sadece bir camın) standart dışı bir değerde üretilmesi gerekir. Sağ camın -1.00 -3.00 x 90 ve sol camın da -1.00- 1.00 x 180 olduğunu farzedersek bu gözlükte sağ cam şakak tarafında bayağı kalın olacaktır. Önerebileceğim çözüm, Sağ camın normal kalınlıkta ve sol camın (çerçeve ve cam merkezleme detaylarına bağlı olarak) merkez kalınlığının da standart değerlerden 2-3 mm daha kalın olarak (her iki camın) 1.67 veya 1.74 ham maddeden üretilmesidir. Bu şekilde üretilen camlar şakak tarafında dengelenecek, fakat o zaman da sol cam üst tarafta bayağı kalın olacaktır!

 Konkav reçetelerde daha dengeli ve estetik gözlükler için önerim, “A” boyutu olabildiğince küçük olan sırası ile yuvarlak, oval ve dörtgen (çekik şekilde olmayan) çerçevelerin tercih edilmesidir.

 Daha ince camlar istiyorsak tabii ki her zaman daha yüksek indeksli materyel kullanmamız gerekiyor.
MEHMET AKAY
AKAY OPTİK