Geçtiğimiz günlerde Optisyenlik Bölümü Eğitim ve Tecrübe Atölyesi grubumuzda paylaşılan bir videodan sonra (camın üzerindeki kaplama çıkarılmış ve fotokromik camın koyulaşmadığına dair bir video) fotokromik camların üretim ve hammadde farklarını NOVAX – Beta Optik Yön.Kur.Üyesi Erdal ÖZKAVAK Beyefendiye sorduk. Gelen cevabı sizlerle paylaşıyoruz.
CEVAP: Transitions markasıyla sunulan ve farklı versiyonları da olan (Transitions XTRActive, DriveWear gibi) Fotokromik (Kolormatik) camların, diğer Fotokromik camlardan farkı, ayrı usullerle üretiliyor olmasıdır. Üretim prensiplerine bağlı olarak da, her birinin reaksiyon gösterme ve açılma hızı, renklenme oranı ve performans ömrü farklılık gösterir. Dolayısıyla, Transitions fotokromik camlarla, diğer fotokromikler arasında, materyal farkı değil, aynı materyaller üzerine tatbik edilen elde etme işlemlerindeki farklılıktan söz etmek doğru olacaktır.
1- Imbibing Metodu; Bu metod’da, farklı indekslere sahip monomerden üretilen renksiz stok veya yarı mamüllere (hammadde, fotokromik pigmentlerin, ısı etkisi altında ve camın dış yüzeyine emdirilerek elde edilir. Buna, Transitions markasıyla bilinen fotokromik camları örnek gösterebiliriz.
Bu metodla yapılan üretimde, Polikarbonat, Trivex, MR1.74 gibi bazı materyaller, imbibing (emme) işlemine olumlu yanıt vermez. Bu durumda Trans-Bonding metodu uygulanır. Fotokromik bir filmin camın dış yüzeyine yapıştırılması yöntemidir.
2- Composite Bonding; Birden fazla özelliğe sahip, farklı bileşiklerin ve pigmentlerin oluşturduğu, kompozit bir materyal olan fotokromik filmin, camın dış yüzeyine yapıştırılmasıdır. Buna örnek, Novax-Wizard fotokromik camlarıdır.
Her iki metod’la üretilen fotokromik camların yarı mamulleri çizilmeye karşı sert kaplama yapılarak üreticiye sunulur. Stok olanları, aynı zamanda AR kaplamalı da olduklarından, zaten sert kaplamaya sahiptir. Temel özelliklerinden birisi de, camların tüm alanında, homojen koyuluk sağlanır.
3- Materyalinden (Hammaddesinden-hamurundan) Fotokromik özellik; Renksiz monomere, fotokromik pigmentleri dahil edilerek elde edilir. Bu yöntemle oluşturulan fotokromiklerde, (-) miyop numaralarda merkezi alanın kenarlara oranla daha açık renk tonunda kaldığı görülür. Keza, (+) hipermetrop numaralarda da, merkezi alan kenar bölgelere göre daha koyu olur. Bu durum, orta miyop/hipermetrop numaralardan itibaren daha belirgin hale gelir.
4- Dipping Metodu; Bu metod’da ise, organik camlar fotokromik bir solüsyona daldırılarak elde edilir. Camların renklendirme işlemine benzeyen, diğer yöntemlere göre daha basit bir yöntemdir. Fotokromik performansının uzun ömürlü olmaması nedeniyle, pek rağbet görmemiş ve yaygınlaşamamıştır. Bununla birlikte yurt dışındaki bazı lokal pazarlarda rastlanmaktadır.
Erdal ÖZKAVAK
NOVAX – Beta Optik Yön.Kur.Üyesi
